BİR DÜNYA HİKÂYESİ: SIFIR ATIK

Bugün İstanbul’da önemli bir toplantı var. 104 ülkeden katılımın olduğu Uluslararası Sıfır Atık Forumu yapılacak. Nedir Sıfır Atık Projesi? Ne aşamada ve destek nasıl?

* 27 Eylül 2017’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın öncülüğünde ve himayesinde başlayan sıfır atık hareketi tüm dünyaya örnek oldu. Hareket 193 ülkede karşılık buldu, 44 ülke kendi ulusal stratejilerine sıfır atık modelini dahil etti.

* Dünya liderlerinin eşleri Emine Erdoğan’ı arayarak projenin nasıl yapıldığına yönelik ayrıntılı bilgi aldı.

* Projeye BM’de büyük ilgi göstererek 2022 yılında 30 Mart’ı, ‘Uluslararası Sıfır Atık Günü’ ilan etti.

*12 Nisan 2023’te ‘BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu’ resmen kuruldu. Başkanlığını Emine Erdoğan’ın yaptığı danışma kurulunda, BM Genel Sekreter Yardımcısı Guy Bernard Ryder’in yanı sıra ABD, Sierra Leone, Şili, Bangladeş, Brezilya, Kolombiya, Hollanda, Fas, Belçika ve Hindistan’dan 13 üye yer aldı.

* Emine Erdoğan ayrıca BM 77. Genel Kurulu marjında düzenlenen Sıfır Atık konulu özel oturumda konuşma yaptı. Özel davetli olarak katıldığım oturumda Emine Erdoğan BM’de büyük alkış aldı. Emine Erdoğan Genel Kurula hitap eden ilk Türk lider eşi oldu.

* Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı’na 114 ülkeden 15 binin üzerinde imza atıldı.

* Emine Erdoğan öncülüğündeki Sıfır Atık Projesi’ne 2018’de BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün ‘Sıfır Atık, Sıfır Açlık’ ödülü, 2021’de BM Kalkınma Programı tarafından ‘UNDP Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Ödülü’ ve BM İnsan Yerleşimleri Programı tarafından ‘Waste Wise Cities Global Champion Ödülü’, 2022’de ‘Akdeniz Parlamenter Asamblesi Ödülü’ ve Dünya Bankası ‘İklim ve Kalkınma Liderliği Ödülü’ verildi.

2,3 milyar ton kentsel atık

Dünyada insanlar her yıl 2,3 milyar ton kentsel katı atık üretiyormuş. Acil önlem alınmadığı takdirde bu miktarın 2050 yılına kadar 3,8 milyar tona ulaşacağı öngörülüyor.

Atık kirliliği başta insan sağlığı, iklim değişikliği, doğa ve toprak kaybı, ekonomilere olumsuz etki, küresel çevre krizleri başta olmak üzere yüzlerce olumsuzluk yaratıyor.

Ne yapmalı? Sıfır Atık Projesi’ni yaşam tarzı haline getirmemiz gerekiyor.

Yani gelecek nesillere daha iyi bir dünya ve daha yaşanabilir bir dünya için herkesin hayatında bazı değişikliklere gitmesi gerekiyor.

Bugünkü İstanbul’daki uluslararası forumun teması da ‘Sıfır Atık Hareketi: İnsan, Mekân, Dönüşüm.’

Herkes çok geç olmadan üzerine düşeni yapmalı.

İşte örnek ve yapılanlar

Dünyaya örnek olan Sıfır Atık Projesi 8 yaşında.

Türkiye, Sıfır Atık Hareketi ile 8 yılda çevreden enerjiye, sera gazı salımından depolama alanına kadar pek çok alanda tasarruf sağlayıp hem ekonomiye hem de geleceğe yatırım yaptı. Bazı dikkati çekecek rakamlar şöyle:

* Proje ile 74,5 milyon ton atık geri kazandırıldı

* 205 bin binada Sıfır Atık Yönetim Sistemi’ne geçildi

* 2017’de yüzde 13 olan geri kazanım oranı 2024’te yüzde 36,08’e çıkarıldı. 2035 hedefi yüzde 60 geri kazanım

* 25 milyon kişiye eğitim verildi

* Geri dönüşümle ekonomiye 256 milyar TL’lik katkı sağlandı

* 552,7 milyon ağacın kesilmesi önlendi

* 585 bin ton deniz çöpü deniz çevresinden uzaklaştırıldı…